تربیت کودک در خانواده یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری شخصیت، نگرش و رفتارهای اجتماعی آینده‌سازان جامعه است. آنچه کودک در محیط خانه یاد می‌گیرد، نه‌تنها در روابط خانوادگی‌اش، بلکه در تعاملات اجتماعی، تحصیلی و عاطفی‌اش در مدرسه و جامعه نقش تعیین‌کننده دارد. خانواده اولین و تأثیرگذارترین نهاد تربیتی است که می‌تواند پایه‌های رفتار محترمانه، مسئولیت‌پذیری، همدلی و اعتماد به نفس را در کودک بنا کند.
در سال‌های اخیر، مدارس نیز به‌عنوان مکمل خانواده نقش اساسی در تربیت کودک بر عهده گرفته‌اند. در دبستان غیردولتی اسلامشهر و به‌ویژه در دبستان غیرانتفاعی طاها اسلامشهر، آموزه‌های رفتاری و فرهنگی از همان سال‌های ابتدایی آموزش رسمی، به‌عنوان یک اصل اساسی دنبال می‌شوند. ما در طاها بر این باوریم که تربیت کودک در خانواده اگر با الگوهای مشخص و اصولی همراه باشد، به شکل‌گیری نسلی فرهیخته، باوقار و موفق منجر خواهد شد.
یکی از پایه‌های تربیت کودک در خانواده، آموزش احترام به دیگران است. کودک باید از همان سنین پایین یاد بگیرد که چگونه با اعضای خانواده، بزرگ‌ترها، همسالان و بعدها معلمانش با احترام صحبت کند. استفاده از کلماتی مانند “لطفاً”، “ممنون”، “ببخشید” و “خواهش می‌کنم” باید در خانه نهادینه شود. وقتی این احترام در خانه آموزش داده شود، کودک در مدرسه و جامعه نیز همین الگو را تکرار خواهد کرد.
در دبستان غیرانتفاعی طاها اسلامشهر، مربیان ما با دقت و ظرافت، این ارزش را در رفتارهای روزمره آموزش می‌دهند. کودکی که در خانه با احترام تربیت شود، در مدرسه هم به‌راحتی با دیگران ارتباط سالم برقرار خواهد کرد.
تربیت کودک در خانواده باید شامل آموزش حریم شخصی باشد. مثلاً اینکه بدون اجازه وارد اتاق دیگران نشود یا وسایل شخصی کسی را برندارد. احترام به حریم خصوصی یک مهارت اجتماعی است که کودک را برای روابط سالم در آینده آماده می‌سازد. اگر این رفتار از خانه آغاز شود، در محیط مدرسه و اجتماع نیز تداوم خواهد یافت.
ما در دبستان غیردولتی اسلامشهر به دانش‌آموزان خود یاد می‌دهیم که رعایت حریم دوستان و معلمان چقدر مهم است. برای مثال، پیش از ورود به دفتر معلم در می‌زنند و اجازه می‌گیرند، این دقیقاً همان چیزی است که باید ابتدا در خانه آموخته شود.
کودک باید بیاموزد که برای بیان خواسته‌ها، نارضایتی‌ها و احساساتش نیازی به فریاد، نیشگون، کتک و هل دادن نیست. خانه‌ای که در آن رفتارهای خشونت‌آمیز تحمل نمی‌شود، تبدیل به محیطی امن برای رشد کودک می‌گردد. این یک اصل کلیدی در تربیت کودک در خانواده است که به او یاد می‌دهد: اختلاف نظر را می‌توان با گفت‌وگو حل کرد.
این اصل، یکی از ستون‌های رفتار اجتماعی در دبستان غیرانتفاعی طاها اسلامشهر نیز هست. در کلاس‌های مهارت‌های زندگی، کودکان یاد می‌گیرند که مهربانی، همدلی و گفتگو بهترین ابزار برای حل مسائل هستند.
کودکانی که از کودکی یاد می‌گیرند با صدای آرام و محترمانه صحبت کنند، در آینده ارتباط مؤثرتری با دیگران خواهند داشت. فریاد زدن، قهر کردن و جیغ کشیدن راه مناسبی برای گفت‌وگو نیست. والدین باید الگویی برای فرزندان باشند. اگر در خانه مکالمات آرام و منطقی باشد، کودک نیز چنین رفتارهایی را می‌آموزد.
در دبستان غیردولتی اسلامشهر، فضای گفت‌وگو و همفکری در بین معلمان و دانش‌آموزان جاری است. ما بارها دیده‌ایم که کودکانی که در خانه این مهارت را آموخته‌اند، در مدرسه هم با ادب و آرامش صحبت می‌کنند و محبوب همسالان خود هستند.
یکی از پایه‌های مهم تربیت کودک در خانواده، این است که یاد بگیرد احساساتش را با صداقت، ولی بدون پرخاشگری بیان کند. اگر چیزی را دوست ندارد، باید بتواند بگوید “من اینو دوست ندارم” بدون اینکه کسی را ناراحت کند یا خود خشمگین شود. والدین باید فضایی امن فراهم کنند که کودک بداند شنیده می‌شود، حتی اگر نظر متفاوتی دارد.
همین آموزش‌ها در دبستان غیرانتفاعی طاها اسلامشهر با تمرین و بازی‌های گروهی اجرا می‌شود. کودکانی که حرف دلشان را محترمانه بیان می‌کنند، روابط بهتری با دوستان و آموزگارانشان دارند.
در خانه باید کودک یاد بگیرد که بدون اجازه نباید وسایل دیگران را بردارد، حتی اگر وسایل متعلق به خواهر یا برادرش باشد. این رفتار، پایه‌ی اعتماد و احترام متقابل است و نقش بزرگی در ساختار اجتماعی آینده کودک دارد.
ما در دبستان غیردولتی اسلامشهر نیز همین اصل را رعایت می‌کنیم. دانش‌آموزان ما یاد می‌گیرند که برای استفاده از وسایل دوستان یا امکانات مدرسه، حتماً اجازه بگیرند. این تمرین عملی همان چیزی‌ست که از خانه باید آغاز شود.
شکرگزاری مهارتی است که باید از کودکی آموخته شود. کودکی که یاد بگیرد حتی برای هدیه‌ای که دوست ندارد هم “ممنون” بگوید، در آینده انسانی قدرشناس، فروتن و محبوب خواهد بود. این بخش از تربیت کودک در خانواده، نوعی آموزش اجتماعی نیز به حساب می‌آید.
در دبستان غیرانتفاعی طاها اسلامشهر، مربیان از طریق داستان‌سرایی، نمایش و فعالیت‌های گروهی این ارزش را در دل بچه‌ها نهادینه می‌کنند. ما دیده‌ایم که همین رفتار ساده، چقدر روابط میان‌فردی دانش‌آموزان را تقویت می‌کند.
همچنین بخوانید: پیش دبستان طاها
وقتی کسی کودک را صدا می‌زند، او باید یاد بگیرد که فوراً پاسخ دهد. بی‌توجهی و بی‌اعتنایی به دیگران، به‌ویژه اعضای خانواده، رفتاری بی‌احترامی تلقی می‌شود. پاسخ دادن سریع به والدین، نشانه‌ای از ادب، توجه و مسئولیت‌پذیری است.
ما در دبستان غیردولتی اسلامشهر با تمرین‌های کوچک در مراسم صبحگاهی و فعالیت‌های روزانه، حس مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی را در دانش‌آموزان تقویت می‌کنیم. این‌ها دقیقاً رفتارهایی هستند که از خانه باید شروع شوند.
کودکان در مسیر یادگیری اشتباه می‌کنند و این کاملاً طبیعی‌ست. مهم این است که والدین با محبت، صبوری و بدون تحقیر، آن‌ها را راهنمایی کنند. در تربیت کودک در خانواده باید فضا به‌گونه‌ای باشد که کودک از اشتباه کردن نترسد، بلکه از آن یاد بگیرد.
در دبستان غیرانتفاعی طاها اسلامشهر نیز ما به‌جای سرزنش، از روش‌های تشویقی، گفتگو، بازخوردهای مثبت و بازی‌درمانی برای اصلاح رفتارهای نادرست استفاده می‌کنیم. نتیجه؟ دانش‌آموزانی شجاع، مستقل و مشتاق به یادگیری.
تربیت کودک در خانواده، پایه و اساس زندگی آینده‌ی او را می‌سازد. نه تنها باید به تغذیه و تحصیل او اهمیت داد، بلکه توجه به مهارت‌های رفتاری، اجتماعی و اخلاقی نیز ضروری است. این ۹ قانون ساده، اما بسیار مهم، می‌تواند خانه‌ای آرام، فرزندی مسئول و جامعه‌ای سالم‌تر بسازد.
در دبستان غیرانتفاعی طاها اسلامشهر، ما با همراهی خانواده‌ها، تلاش می‌کنیم این اصول را از خانه تا مدرسه استمرار دهیم. اگر به دنبال فضایی هستید که فرزندتان نه تنها آموزش علمی، بلکه آموزش زندگی ببیند، دبستان غیردولتی پسرانه طاها اسلامشهر انتخابی هوشمندانه برای شماست.
منبع: chicagotribune
